Edytujesz 1Mw

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.

Edycja może zostać wycofana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.

Aktualna wersja Twój tekst
Linia 1: Linia 1:
 
{{Spalinowy zespół trakcyjny infobox
 
{{Spalinowy zespół trakcyjny infobox
−
|seria_zespołu_spalinowego  =1Mw
+
|seria_zespołu_spalinowego  =1Maw64
−
|grafika                    =[[Plik:DSC05390am1.JPG|290px]]
 
 
|opis_zdjęcia              =
 
|opis_zdjęcia              =
−
|przewoźnik                =[[PKP]], [[SKPL]], [[FPKW]]
+
|przewoźnik                =[[PKP]], [[SKPL]]
−
|oznaczenie_przewoźnika    =MBxd1 201-204
+
|oznaczenie_przewoźnika    =MBxd1 161-169
−
|producent                  =Konstal, Chorzów
+
|producent                  =Warsztaty KD Pleszew*, <br/> Warsztaty KD Krośniewice*
−
|lata_budowy                =1960, 1965-1967
+
|lata_budowy                =1964, 1965-1966
−
|układ_osi                  =B'2'
+
|układ_osi                  =(1A)'(A1)'**
 
|układ_członów              =
 
|układ_członów              =
−
|masa_służbowa              =18000* kg
+
|masa_służbowa              =17820 kg
−
|długość_ze_zderzakami      =15260 mm
+
|długość_ze_zderzakami      =15440 mm
 
|szerokość                  =2260 mm
 
|szerokość                  =2260 mm
 
|wysokość                  =3040 mm
 
|wysokość                  =3040 mm
Linia 16: Linia 15:
 
|rozstaw_czopów_skrętu      =9000 mm
 
|rozstaw_czopów_skrętu      =9000 mm
 
|rozstaw_osi_wózka          =1400 mm
 
|rozstaw_osi_wózka          =1400 mm
−
|średnica_kół              =700 mm
+
|średnica_kół              =580/700 mm
 
|rozstaw_szyn              =750 mm
 
|rozstaw_szyn              =750 mm
−
|zapas_paliwa              =
+
|zapas_paliwa              =80 l
−
|typ_silnika                =Wola DTK 150**
+
|typ_silnika                =S53
−
|producent_silnika          =PZL-WOLA
+
|producent_silnika          =FSC Starachowice
−
|moc_silnika                =150 KM
+
|moc_silnika                =73,6 kW
 
|rodzaj_przekładni          =mechaniczna
 
|rodzaj_przekładni          =mechaniczna
−
|typ_przekładni            =samochodowa typu Jelcz***
+
|typ_przekładni            =samochodowa z samochodu Star
−
|prędkość_konstrukcyjna    =45 km/h
+
|prędkość_konstrukcyjna    =35 km/h
 
|nacisk_osi                =
 
|nacisk_osi                =
−
|system_hamulca            =Westinghouse XR 1
+
|system_hamulca            =Westinghouse Lu-X R1
−
|system_ogrzewania          =wodne z układu chłodzenia silnika
+
|system_ogrzewania          =wodne z własnego pieca
−
|liczba_miejsc_siedzących  =32+4 odchylne
+
|liczba_miejsc_siedzących  =32
−
|liczba_miejsc_ogółem      =
+
|liczba_miejsc_ogółem      =96
−
|uwagi                      =* Masa własna<br/>** W latach '80 wymieniono na silnik Wola 14H6 o mocy 180KM'<br/>*** W latach '80 wymieniono na skrzynie typu 15 z samochodu KAMAZ.
+
|uwagi                      =*Przebudowa z [[wagon osobowy|wagonów osobowych]] typu [[1Aw]]<br/>**W trakcie eksploatacji zmieniono na: (1A)'2'.<br/> Egzemplarze 167-169 wyprodukowano już jako (1A)'2'
 
}}  
 
}}  
  
−
1Mw - typ [[Kolej wąskotorowa|wąskotorowego]] [[wagon silnikowy|wagonu silnikowego]], budowanego [[Konstal|Chorzowskiej Wytwórni Konstrukcji Stalowych ''Konstal'']] w Chorzowie w latach 1960 (prototyp) i 1965-1967.
+
1Mw - typ [[Kolej wąskotorowa|wąskotorowego]] [[wagon spalinowy|wagonu motorowego]], którego prototyp został skonstruowany w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej Kolei Dojazdowej]] w [[Pleszew|Pleszewie]] w 1964 roku poprzez zabudowę silnika spalinowego typu S53 i układu napędowego od samochodu ciężarowego Star do wagonu osobowego typu [[1Aw]] ([[Bxhpi]] 1674).
 +
Kolejne 8 sztuk wagonów powstało w latach 1964-1966 w warsztatach [[Krośniewicka Kolej Dojazdowa|Krośniewickiej Kolei Dojazdowej]] w [[Krośniewice|Krośniewicach]].
  
−
=== Konstrukcja ===
+
== Historia ==
−
1MW to czteroosiowy [[wagon silnikowy#Wagon spalinowy|wagon silnikowy spalinowy]] napędzany [[Silnik o zapłonie samoczynnym|silnikiem o zapłonie samoczynnym]] typu [[Silnik DTK 150|DTK 150]] współpracującym z [[Przekładnia mechaniczna|przekładnią mechaniczną]] typu [[Mylius]]. Napęd ze skrzyni biegów był przenoszony za pomocą wału z [[Przegub Kardana|przgubami Kardana]] do przekładni osiowych jednego wózka (układ B'2').
+
=== Produkcja ===
 +
Pomysł przebudowy typowego wagonu osobowego na motorowy narodził się w warsztatach [[Pleszewska Kolej Lokalna|Krotoszyńskiej KD]] w Pleszewie. Warsztaty te miały już pewne doświadczenie zarówno w obsłudze, jak i budowie spalinowych wagonów motorowych - pierwszy pojazd tego typu pojawił się na Kolei Dojazdowej Krotoszyn-Pleszew w 1935 roku, zaś w 1949 zbudowano metodą gospodarczą trójczłonowy pojazd [[Mxx 189]].
  
−
Podczas eksploatacji silniki [[DTK 150]] wymieniono cały układ napędowy stosując silnik [[Silnik 14H6|14H6]] (produkowane również przez zakłady ZMiN Wola), skrzynię biegów typu 15 z samochodów Kamaz, skrzynię redukcyjno-nawrotną z [[Wm10]] oraz przekładnie osiowe z lokomotyw [[L45H]].
+
Inicjatywę zgłoszono jako tzw. pracowniczy wniosek racjonalizatorski do Centralnego Zarządu Kolei Dojazdowych i po pozytywnej ocenie przystąpiono do prac. W wagonie [[Bxhpi]] 1674 (wyprodukowanym przez Państwową Fabrykę Wagonów w Świdnicy w 1056 r) wzmocniono [[ostoja|ostoję]] i [[wózek|wózki]]. Silnik typu S53 wraz ze skrzynią biegów zamontowano w kabinie maszynisty A utworzonej w jednym z przedsionków na końcu wagonu. Pod podwoziem, po stronie kabiny A, umieszczono mechanizm rewersu i skrzynię rozdzielczą, napędzającą poprzez wały napędowe po jednej (wewnętrznej) osi każdego wózka.
  
−
== Wykaz pojazdów ==
+
Ukończony wagon rozpoczął służbę na Krotoszyńskiej KD w drugiej połowie 1964 roku. Został oznaczony serią MBxd1 z numerem inwentarzowym 161.
−
Ogółem powstały 4 pojazdy tego typu:
+
 
 +
Produkcję kolejnych pięciu pojazdów CZKD powierzył warsztatom [[Kujawskie Koleje Dojazdowe|Kujawskich KD]] w [[Krośniewice|Krośniewicach]]. Zamówienie zrealizowano w 1965 roku a pojazdy otrzymały numery inwentarzowe 162-166.
 +
 
 +
Ostatnie trzy pojazdy tego typu o numerach 167-169 powstały w 1966 roku, przy czym ze względu na częste usterki wału napędzającego oś wózka B pozostawiono jedynie napęd na jedną oś wózka A. W późniejszych latach napęd osi wózka B zdemontowano również w pozostałych egzemplarzach.
 +
 
 +
=== Eksploatacja ===
 +
Poza egzemplarzem prototypowym wszystkie pozostałe wagony rozpoczynały swoją służbę w Krośniewicach. W kolejnych latach były jednak przekazywane na inne sieci. Znaczna ich ilość znalazła się na [[Wrocławska Kolej Dojazdowa|Wrocławskiej KD]], skąd jeden pojazd został przesłany do oddziału Muzeum Kolejnictwa w Sochaczewie, gdzie do dzisiaj oczekuje na remont. Pozostałe złomowano przed likwidacją kolejki. W pierwszej połowie lat '90 ostatnie trzy pojazdy służyły w Krośniewicach, jednakże dwa z nich złomowano w 1993 roku. Ostatni wagon tego typu (o numerze inwentarzowym 168) pozostawał w służbie aż do zamknięcia ruchu w 2008 roku (w ostatnim okresie w barwach SKPL). W 2010 został zakupiony przez Starostwo Powiatowe w Miliczu i po zewnętrznej renowacji ustawiono go w charakterze pomnika techniki na terenie dawnego przystanku Milicz Zamek.
 +
 
 +
== Konstrukcja ==
 +
Przekonstruowanie wagonu osobowego na wagon motorowy polegało na zabudowaniu silnika wraz ze skrzynią biegów w jednym z przedsionków (na końcu wagonu), zabudowaniu przekładni osiowych na zestawach kołowych, zabudowaniu kabin sterowniczych oraz układu hamulca pneumatycznego.
 +
 
 +
MBxd1 to czteroosiowy [[wagon spalinowy|wagon motorowy]] napędzany silnikiem [[Silnik o zapłonie samoczynnym|wysokoprężnym]] i wyposażony w [[Przekładnia|przekładnię]] mechaniczną typu samochodowego. Napęd ze skrzyni biegów, był przenoszony za pomocą [[sprzęgło wychylne|wału Kardana]] do przekładni nawrotno-rozdzielczej. Następnie dwoma wałami kardana był przenoszony na drugą oś każdego wózka (1A'A1').
 +
 
 +
W późniejszym okresie, ze względów na problemy z długim wałem napędzającym oś wózka znajdującego się dalej od silnika, wał ten zlikwidowano pozostawiając jedynie napęd na jedna oś. (1A'2')
  
 +
=== Sterowanie i jazda ===
 +
Wagon posiadał samochodową skrzynię biegów oraz zwykłe suche sprzęgło, co wymuszało "samochodowy" sposób obsługi. Jedynie zamiast pedałów zastosowano odpowiednie dźwignie, dzięki czemu wszystkie elementy sterowania znajdowały się na pulpicie maszynisty.
  
−
{{Lw kwerenda wszystkie|1Mw}}
+
== Oznaczenia ==
 +
Pierwotnie wagony nosiły oznaczenie Mx (M - Wagon motorowy, x -  czteroosiowy), które w latach 70 zostało zmienione na MBxd1.
  
−
[[Plik:AF019am2.jpg|thumb|left|290px|04.08.2003 - Wagon motorowy MBxd1-204 na stacji w Krośniewicach.]]
+
Oznaczenie (Mx później) MBxd1 posiadają też inne wąskotorowe [[Wagon spalinowy|wagony motorowe]] napędzane silnikiem wysokoprężnym i wyposażone w przekładnię mechaniczną. Dlatego poszczególne konstrukcje odróżnia się zakresem numeru inwentarzowego.
−
{{clear}}
 
  
 +
== Wykaz pojazdów ==
 +
Ogółem powstało 8 pojazdów tego typu:
 +
{| class="wikitable"
 +
|Oznaczenie
 +
|Rok przebudowy
 +
|Przebudowa z wagonu
 +
|Rok produkcji
 +
|Przebieg służby
 +
|Stan
 +
|-
 +
|MBxd1-161
 +
|1964
 +
|Bxhpi 1674
 +
|1956
 +
|Pleszew Wąsk. (1964-1968),<br/> Trzebnica Gaj (1968-1992)
 +
|Złom (1992)
 +
|-
 +
|MBxd1-162
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1720
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1965-1971),<br/> Trzebnica Gaj (1971-1987),<br/> MKW Sochaczew (od 1987)
 +
|Odstawiony
 +
|-
 +
|MBxd1-163
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1705
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1965-1966),<br/> Zwierzyniec Wąsk. (1966-1967),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1967-1968),<br/> Krośniewice (1968-1993)
 +
|Złom (1993)
 +
|-
 +
|MBxd1-164
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1675
 +
|1956
 +
|Krośniewice (1965-1965),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1965-1976),<br/> Śmigiel (1976-1977),<br/> Trzebnica Gaj (1977-1988)
 +
|Złom (1988)
 +
|-
 +
|MBxd1-165
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1668
 +
|1956
 +
|Krośniewice (1965-1967),<br/> Jedrzejów Wąsk. (1967-1976),<br/> Pleszew Wąsk. (1976-1979),<br/> Trzebnica Gaj (1979-1988)
 +
|Złom (1988)
 +
|-
 +
|MBxd1-166
 +
|1965
 +
|Bxhpi 1722
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1965-1966),<br/> Pleszew Wąsk. (1966-1985)
 +
|Złom (1985)
 +
|-
 +
|MBxd1-167
 +
|1966
 +
|Bxhpi 1706
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1966-1966),<br/> Trzebnica Gaj (1966-1971),<br/> Krośniewice (1971-1976),<br/> Trzebnica Gaj (1976-1991)
 +
|Złom (1991)
 +
|-
 +
|MBxd1-168
 +
|1966
 +
|Bxhpi 1719
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1966-2010),<br/> Milicz (od 2011)
 +
|Pomnik
 +
|-
 +
|MBxd1-169
 +
|1966
 +
|Bxhpi 1717
 +
|1957
 +
|Krośniewice (1966-1993)
 +
|Złom (1993)
 +
|}
  
−
== Bibliografia ==
+
== Źródła ==
−
* B. Pokropiński: ''Wąskotorowe wagony motorowe typu 1Mw'', "Świat Kolei" 5/2003<br/>
+
B. Pokropiński: Przebudowa wagonów osobowych 1Aw na silnikowe, Świat Kolei 10/2003<br/>
−
* [http://www.tabor.wask.pl]
+
[http://www.tabor.wask.pl]
−
* [[Biblioteka:A-04434]]
 
−
* [[Biblioteka:A-04544]]
 
  
 
=== Zobacz też ===
 
=== Zobacz też ===
−
* [[A20D-P]]
+
* [[Rogowska Kolej Wąskotorowa]]
−
* [[1Aw/M]]
 
−
* [[Mw63]]
 
−
* [[Kolej Wąskotorowa Rogów – Rawa – Biała]]
 
−
 
 
−
[[Kategoria:Hasła encyklopedyczne]]
 
−
[[Kategoria:Wąskotorowe wagony silnikowe]]
 
  
−
[[pl:Konstal 1Mw]]
+
{{Wikipedia}}
−
[[de:PKP MBxd1 201 bis 204]]
+
[[Category:Wąskotorowe spalinowe zespoły trakcyjne]]

Wkład na Enkol jest udostępniany na licencji Creative Commons – za uznaniem autora, na tych samych zasadach (szczegóły w Enkol:Prawa autorskie). Jeśli nie chcesz, żeby Twój tekst był dowolnie zmieniany przez każdego i rozpowszechniany bez ograniczeń, nie umieszczaj go tutaj.
Zapisując swoją edycję, oświadczasz, że ten tekst jest Twoim dziełem lub pochodzi z materiałów dostępnych na warunkach domeny publicznej lub kompatybilnych. PROSZĘ NIE WPROWADZAĆ MATERIAŁÓW CHRONIONYCH PRAWEM AUTORSKIM BEZ POZWOLENIA WŁAŚCICIELA!

Anuluj Pomoc w edycji (otwiera się w nowym oknie)

Szablony użyte w tym artykule:

Źródło: „https://enkol.pl/1Mw”